-
1 якын килү
приближа́ться/прибли́зиться, сближа́ться/сбли́зиться, пододвига́ться/пододви́нуться, подступа́ть/подступи́ть, бли́зиться, подходи́ть/подойти́, подъезжа́ть, надвига́ться ( на кого-что) -
2 якын
1. прил.1) прям.; перен. бли́зкий, бли́жний, ближа́йший, недалёкий, неда́льнийякын урманга гына бару — ходи́ть то́лько в бли́жний лес
якын юл — бли́зкая доро́га
якын киләчәктә — в недалёком бу́дущем
якын өметләр — ближа́йшие наде́жды
2) бли́зкий, ближа́йший, свой, родно́й, недалёкий, неда́льний (о родне, друзьях)якын туган — бли́зкий ро́дственник
иң якын дус — ближа́йший друг
якын кешем юк минем — нет у меня́ родно́го челове́ка
3) в знач. сущ.; мн. в притяж. ф. якыннарыа) бли́зкие, родня́, ро́дственникиана ягыннан якыннары — ро́дственники по матери́нской ли́нии
б) приближённыедиректорның якыннары — приближённые дире́ктора
4) бли́зкий, сме́жный, свя́занный (чем-л.)җыелышта эшкә якын мәсьәләләр каралды — на собра́нии рассма́тривались бли́зкие к рабо́те зада́чи
5) бли́зкий, дорого́й (кому-чему-л.)анага баладан да якын кеше юк — для ма́тери доро́же её дитя́ти нет челове́ка
6) бли́зкий, схо́дный, похо́жий, аналоги́чный ( чему)эчтәлекләре белән якын әсәрләр — произведе́ния, бли́зкие по содержа́нию
стильләре белән якын язучылар — писа́тели, схо́дные по сти́лю
2. нареч.метеориттагы минерал составы белән җирдәге минералга якын — минера́л в метеори́те по соста́ву аналоги́чен минера́лу земно́му
бли́зко, бли́же3. послелогавылга якын урнашу — расположи́ться бли́зко к дере́вне ||
1) бли́зкий, схо́жий, похо́жий; подо́бно, наподо́бие, вро́де, почти́яратуга якын бер хис — чу́вство, бли́зкое к любви́
елауга якын тавыш белән сорау — проси́ть почти́ пла́ча
2) о́коло, с, почти́, приме́рносәгатькә якын — о́коло ча́са
атнага якын — о́коло неде́ли; с неде́лю
йөзгә якын кеше — приме́рно сто челове́к
өч айга якын вакыт үткән — прошло́ почти́ три ме́сяца
•- якын көннәрдә
- якын бару юлы
- якын җибәрү
- якын итү
- якын күрү
- якын килү
- якын китерү
- якын мөнәсәбәт••- якын да китермәүякын барырлык түгел (якын килерлек түгел) — нельзя́ подступи́ться, не приступи́ться, не подступи́ться (к кому-л.; чему-л.), нет по́дступа
-
3 подойти
сов.1) якын килү, [ янына] килү, килеп җитү (туктау)2) перен. барып (килеп) тоташу, барып (килеп) терәлү, терәлеп тору3) керешү, тотыну,...а башлауподойти к изучению (чего-л.) — берәр нәрсәне өйрәнергә керешү
4) карау, якын килү5) ярау, яраклы булу, туры килү, килешү6) разг. кабару, күперү• -
4 близкий
-ая; -ое1) якын, якындагы...2) ( по времени) якын, якында булачак3) ( о родстве) якын4) в знач. сущ. близкие туганнар, якыннар, кардәшләр5) якын, ахирәт...6) ( кому-чему) якын, таныш7) по чему, к чему (сходный) якын, охшашперевод, близкий к оригиналу — оригиналга якын тәрҗемә
-
5 подрулить
сов.1) (что и без доп.) (самолет, машину и т. п.) (рулен борып) алып килү, китерү, якын китерү2) ав. ( подкатить - о самолете) килү, якын килү -
6 подход
-
7 приблизиться
сов.якынаю, якын килү, якынлашу -
8 күрү
перех.1) вида́ть, ви́деть, увида́ть, уви́деть, повида́ть || зре́ние || зри́тельныйтормышта күпне күрү — мно́го ви́деть в жи́зни
яхшы күрү — хорошо́ ви́деть
үз күзең белән күрү — уви́деть со́бственными глаза́ми
иске дусны күрү — уви́деть ста́рого дру́га
якыннан күрү — уви́деть вблизи́
күрү хәтере — зри́тельная па́мять
ике күз белән күрү бер күз белән күрүгә тиң түгел — (погов.) ви́деть обо́ими глаза́ми всегда́ лу́чше, чем одни́м гла́зом
начарны күрми яхшыны танымыйсың — (погов.) не отве́дав го́рького, не узна́ешь и сла́дкого (букв. не уви́дев плохо́е, хоро́шее не позна́ешь)
2) подмеча́ть/подме́тить, замеча́ть/заме́тить, примеча́ть/приме́титьерактан күрү — ви́деть (заме́тить) издалека́
җитешсезлекләрне күрү — примеча́ть недоста́тки
3) счита́ть, ду́мать; полага́тьтиешле күрү — счита́ть ну́жным (необходи́мым)
урынлы дип күрү — счита́ть (полага́ть) уме́стным
4) перен. счита́ть причи́ной (кого, что-л.); припи́сывать (кому-л. что-л.); принима́ть (за кого, что-л.); вини́ть, подозрева́ть (кого-л. в чём-л.)ул барысын да миннән күрә — он во всём вини́т меня́
5) относи́ться/отнести́сь (к кому, чему-л.)үз балаң кебек күрү — относи́ться как к своему́ ребёнку
һәммәне тиң күрү — относи́ться ко всем одина́ково
6) ви́деть, поня́ть, чу́вствоватьүзеңнең хатаңны күрү — поня́ть свою́ оши́бку
7) ви́деть, испы́тывать/испыта́ть; пережива́ть/пережи́ть, переноси́ть, терпе́тьавырлык күрү — пережи́ть тру́дности; испы́тывать нужду́
җәбер күрү — терпе́ть гнёт (притесне́ние)
мәшәкать күрү — испы́тывать (терпе́ть) лише́ния (тру́дности)
8) име́ть,заиме́ть; получа́ть/получи́тьзыян күрү — име́ть (нести́) убы́ток
тынычлык күрмәү — не име́ть поко́я
рәхәтлек күрү — получа́ть удово́льствие
9) находи́ть, счита́ть (кем, чем-л.); принима́ть/приня́ть (за кого, что-л.)дус күрү — счита́ть дру́гом
дошман күрү — принима́ть за врага́, счита́ть враго́м
уңайлы күрү — находи́ть удо́бным
аз күрү — счита́ть недоста́точным
10) в знач. нареч. күреп подража́я (кому-л.), гля́дя на (кого-л.)өлкәннәрдән күреп эшләү — выполня́ть, подража́я ста́ршим
күршеләрдән күреп — гля́дя на сосе́дей
11) в знач. вводн. сл. күр смотри́-какүрү, яңгыр туктаган — смотри́-ка, до́ждь переста́л
күрү, нинди матур балалар! — смотри́-ка, каки́е краси́вые де́ти!
12) в повел. ф.; в сочет. с деепр. на -а/ә, -ый/-и выраж. вежливую просьбу или безразличие, что соответствует русскому пожа́луйстаегыла күрмә — будь осторо́жным, не упади́
саклый күрү — сохрани́, пожа́луйста
сөйли күрмә — не расска́зывай, пожа́луйста
якын килә күрмә — не пыта́йся подойти́ сюда́, не взду́май
13) в знач. вводн. сл. күрербез, күрерсез, күрерсең посмо́трим, уви́дим, ви́дно бу́дет14) в знач. вспом. гл. служит образованию составных (сложных) от именных основ:михнәт күрү — страда́ть, му́читься
көн күрү — жить, существова́ть
•- күреп белү
- күреп йөрү
- күрә килү
- күреп калу
- күреп тую
- күреп чыгу
- күрү әгъзасы
- күрү почмагы••күрү дә тор — вот уви́дишь
күреп туйгысыз (туймаслык) — ненагля́дный
күрербез әле! — посмо́трим ещё!
күрми калу — проморга́ть, прозева́ть
-
9 подступить
сов.1) ( к кому-чему) якын килү, килеп җитү2) ( оказаться в непосредственной близости) янында ук булу, терәлеп үк диярлек тору3) к кому разг. мөрәҗәгать итү, берәр үтенеч белән килү, янына бару4) перен. к чему, подо что төшү, тыгылу -
10 подъехать
сов.1) ( к кому-чему)... [янына] килү,... [янына] килеп җитү, якын килү (атка, машинага һ.б.ш. утырып)2) подо что барып керү, барып эләгү3) перен.; разг. к кому җаен табып мөрәҗәгать итү, юмакайланып мөрәҗәгать итү, кылын тартып карау -
11 приступиться
-
12 авылча
1. нареч.по-дереве́нски, по-се́льски, как в дере́вне (селе́), как на селе́ (украсить наличники, утеплять сарай); как дереве́нские (дереве́нский) ( рассуждать о быте)мәсьәләгә авы́лча якын килү — подходи́ть к вопро́су по-се́льски
үзеңне авы́лча тоту — держа́ться по-дереве́нски
2. прил.авы́лча җыештырылган өй — дом, у́бранный по-дереве́нски
дереве́нский, се́льский, как в дере́вне, как в (на) селе́; по-дереве́нски (игры, развлечения, посиделки)авы́лча биюләр — перепля́сы по-дереве́нски ( как в деревне); перепля́сы как в (на) селе́; дереве́нские перепля́сы
авы́лча гадилек — простота́ по-дереве́нски; дереве́нская простота́
көнкүрешкә авы́лча караш — дереве́нский взгляд на быт
-
13 аналитик
I сущ.анали́тикII 1. прил.оста аналитик — иску́сный анали́тик
аналити́ческий (метод исследования, язык)2. нареч.фигыльләрнең аналитик формалары — аналити́ческие фо́рмы глаго́лов
аналити́чески ( мыслить)мәсьәләгә аналитик якын килү — подходи́ть к вопро́су аналити́чески
-
14 дифференцияле
прил.дифференциа́льныймәсьәләгә диффере́нцияле якын килү — дифференциа́льный подхо́д к вопро́су
диффере́нцияле эш нормалары — дифференциа́льные но́рмы рабо́ты
-
15 нәҗес
1. прил.1)а) гря́зный, нечи́стый, несве́жий (об одежде, белье, руках, помещении и т. п.)б) гря́зный, отврати́тельный, га́дкий, пога́ный, скве́рный (вид, человек, поступок и т. п.)2) перен.; в знач. сущ. ни́зкий, га́дкий, пога́ный, ме́рзкий ( о человеке)2. сущ.кит, нәҗес, якын киләсе булма! — отойди́, пога́ный, не смей бли́зко подходи́ть!
1) не́чисть, по́гань, ме́рзость, га́дость, скве́рность2) кал, нечисто́ты -
16 ныклап
нареч.1) кре́пко, про́чно, основа́тельно, фундамента́льно, капита́льноныклап урнаштыру — основа́тельно устро́ить
ныклап ябыштыру — про́чно закле́ить
ныклап төзү — капита́льно стро́ить
2) серьёзно, всерьёз, вду́мчиво, сосредото́ченно; глубокомы́сленноныклап уйласаң әгәр, алай була алмас — е́сли всерьёз поду́мать, так не мо́жет быть
ныклап әйтү — сказа́ть серьёзно
3) серьёзно, глубоко́, основа́тельно, по-серьёзному, по-делово́му, по-настоя́щему, как сле́дуетхуҗалыкны ныклап кулга алу — хозя́йство основа́тельно взять в ру́ки
иртәгә ныклап карармын — за́втра посмотрю́ как сле́дует
мәсьәләгә ныклап якын килү — подойти́ к вопро́су по-серьёзному
ныклап тикшереп чыгу — прове́рить основа́тельно (как сле́дует)
•- ныклап урнашу
- ныклап борып кую -
17 плоскость
ж1) мат. яссылык2) перен. караш ноктасы, юнәлеш, план, өлкә, сферарассмотреть вопрос в другой плоскости — мәсәлән башка юнәлештә тикшерү ( мәсьәләгә башкачарак якын килү)
3) ав. ( крыло самолёта) самолёт канаты•- скатываться по наклонной плоскости -
18 придвинуться
сов.якынаю, якын килү -
19 сблизиться
сов.1) ( приблизиться) [бер-беренә] якын килү, [үзара] якынаю, якынлашу2) ( сдружиться) дуслашу, дус булып китү, якында. шу -
20 соприкосновение
с; см. соприкасатьсявходить в соприкосновение с кем чем-л. — бәйләнешкә керү; воен. очрашу, якын килү
- 1
- 2
См. также в других словарях:
якын — с. 1. Еракта урнашмаган, шушы тирәдәге, тиз генә барып җитәрлек; киресе: ерак. рәв. Монда гына, янәшәдә, терәлеп үк 2. Тиздән булырга тиешле, тиз арада булачак якын киләчәк 3. Туганлык яки дуслык мөнәсәбәтендә булган якын кеше. и. Дус, иптәш яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
якынлашу — 1. Кемгә, нәрсәгә якын килү, якынаю 2. Вакыт, берәр хәл, вакыйга тур. : килү, җитү, якынаю 3. Кадерле, үз кеше булып китү. Дуслашу 4. Саннар белән бергә килгәндә, берәр нәрсәнең шул саннан аңлашылган микъдардан аз гына ким булуын, аның кадәр үк… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җек — I. и. 1. Такта һ. б. ш. әйберләрдә ярык калдырмыйча бер беренә тоташып, кереп тормыш өчен махсус ясалган уенты, ырмау рам җегенә кысылып торган пыяла кисәкләрен кырып төшерде 2. Берничә кисәкне ялгап эшләнгән әйберләрдә тоташкан урын һәм шул… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
багалма — 1. Алланып пешә торган алма сорты 2. күч. Бик матур яки якын, сөекле кеше кил, былбылым, кил, багалмам, кил, кил … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
алгы — с. 1. Алдагы, ал яктагы 2. Алдагы, киләчәк, киләсе. и. Алдагы көн, киләчәк 3. сир. Алдынгы, культуралы. АЛГЫ БҮЛМӘ (ЯК) – Ал як. АЛГЫ САФ – күч. Нин. б. эшнең, хәрәкәтнең алдынгы өлеше. АЛГЫ СЫЗЫК (КЫРЫЙ, ПОЗИЦИЯ) – Хәрәкәттәге армиядә дошманга… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җеп — 1. Йон, мамык, ефәк, җитен һ. б. җепселләрен бер берсенә кушып бөтерү юлы белән әзерләнгән һәм туку, бәйләү кебек эшләргә китә торган материал, эрләнмә. с. Мамык яки чүбек җебеннән бәйләнгән яки тукылган аягында җеп оек. Берничә җепне катып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кем — 1. Нинди яки кайсы кеше икәнен белергә теләп сораганда кулланыла 2. Нинди эш белән шөгыльләнүче һ. б. булуын ачыклау мәгънәсендә килә кем булуын сорады. Якын, үз иткән кеше кемегез була. Дә кисәкчәсе белән беркем, һичкем мәгън. килә кем дә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәзер — I. рәв. 1. Шушы вакытта, моментта, арада. Әле генә, яңа гына (булып үткән эш хәл, вакыйга тур. хәзер генә монда иде. Тиздән, бик якын арада (булачак эш хәл, вакыйга тур.). Шушы моменттан алып мин хәзер теләсә кая бара алам 2. Шундук, шул минутта … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
якынаю — 1. Кемгә яки нәрсәгә якын (рак) килү. Кыскару (ара, юл тур.) 2. Вакыт, берәр хәл, вакыйга тур. : җитү, килү көн уртасы я. 3. Кадерле, үз булып китү. күч. Дуслашу, туганлашу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
якынлау — 1. Кемгә яки нәрсәгә якын (рак) килү. Кыскару (ара, юл тур.) 2. Вакыт, берәр хәл, вакыйга тур. : җитү, килү көн уртасы я. 3. Кадерле, үз булып китү. күч. Дуслашу, туганлашу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
контаминация — 1. Сөйләгәндә, язганда ике яки берничә вакыйганы бергә бутау 2. лингв. Бер берсенә якын, охшаш ике форма, сүз яки тәгъбирнең берләшүеннән яңа форма, мәгънә яки тәгъбир барлыкка килү күренеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге